Sinek Lambaları Nasıl Çalışır?
Genellikle uçan haşerelerde fotoreseptör denen kızıl ötesi hücreler bulunur. Bu hücreler böceklerin morötesi ışın dalgaları gibi farklı ışık boylarını algılamalarını sağlar. Yine bu hücre sayesinde yön belirleme, yiyecek bulmak ve tehlikelerden korunmak için ışık dalgalarını kullanırlar.
Sinekler ve böcekler insanlardan farklı olarak ışık dalgalarını algılarlar ve böylece geceleri yollarını kaybetmezler. Sokak lambaları ve evlerde bulunan abajurlar ise böceklerin ışık dalgalarını kullanmasına engel olur yani dikkatleri dağılır ve karanlıkta yön bulamamaya başlarlar.
Bir başka teori ise böcekler ve sineklerin güneş ve ay ışıklarını kullanamadıkları için yönlerini belirleyemedikleri görüşüdür. Doğal ışıklar ile yönlerini çizen sinek ve böcekler, yapay ışıklardan dolayı dalga boyunun gelme yönü ve büyüklüğünden kaynaklı olarak yönlerini kaybediyorlar.
Bu düşünceye göre böcek ve sinekler doğal ışık kaynakları ile sabit bir açı çizerler, ancak yapay ışıklar her yöne ışık saçtığı için sabit açı tutturamazlar ve yön duyularını yitirirler. Böylece uçarken yapay ışık kaynağının etrafında dönmeye başlarlar.
Sinekleri ve böcekleri olumsuz etkileyen bu durumu azaltmak için sarı tonlarda ışık tercih edebilirsiniz. Mavi ışık, böcek ve sineklerin sabit çizgisini daha çok şaşırtır ancak sarı ışığın etkisi daha azdır.
Ne Sıklıkla Değiştirilmelidir?
Cihazlarımızda kullanılan Alman Menşei Sylvania marka sinek lamblarının kullanım ömrü 8000 saattir. Kullanım ömrünü dolduran lambalar mor ışık vermeye devam etse de sinekleri çeken 368nM ışık dalga boyunun ömrü bittiğinden sinekler üzerinde etkisi olmayacaktır. Cihazlarımızı en etkili şekilde kullanılması ve daha fazla uçan haşere çekmesi için 8000 saat ömrü tamamlandığında lambaların değiştirilmesi gerekmektedir.
Kaynak: TUBİTAK
Comments